zondag 21 maart 2010

Wolfgang Wagner : ein Leben für den Großvater

De Duitse operadirecteur Wolfgang Wagner is op 90-jarige leeftijd overleden. Wolfgang Wagner was de zoon van Siegfried en Winifred Wagner, en vooral de kleinzoon van de componist Richard Wagner. Hij was de intendant van de Bayreuther Festspiele, het door zijn grootvader zelve indertijd opgerichte festival waarin uitsluitend diens eigen vermaarde opera's, zoals Der Ring des Nibelungen en Parsifal, werden opgevoerd in een speciaal daarvoor ontworpen theater in Bayreuth. Sinds 1951 stond hij aan het hoofd, eerst samen met zijn broer Wieland, en na diens dood in 1966 alleen. Hij regeerde over het festival en zijn familie als een autoritaire pater familias en zijn opvolging veroorzaakte al decennialang breed uitgemeten vetes binnen de Wagnerclan. Als zijn belangrijkste opdracht zag hij de 'denazificatie' van Bayreuth en de Wagnernaam na de Tweede Wereldoorlog. Zoals bekend was Adolf Hitler een fervente bewonderaar van het oeuvre van Richard Wagner. Wolfgangs moeder Winifred, die sinds de dood van haar man in 1930 intendant was van het festival, verwelkomde 'oom Wolf', zoals ze Hitler liefkozend noemde, met open armen in Bayreuth. Zij werd één van de muzes van de Führer, en volgens sommigen was er zelfs meer aan de hand tussen die twee. (Op de foto rechts zien we Winifred met Hitler, de jonge Wolfgang is 2de van links en zijn broer Wieland staat rechts.) Ook na de val van het Derde Rijk bleef Winifred, een verwoede jodenhaatster, haar nazi-sympathieën ongegêneerd proclameren. Het leidde ertoe dat Wolfgang zijn moeder een levenslang toegangsverbod tot het operahuis bezorgde opdat ze het festival niet langer kon bezoedelen. In 2008 trad Wolfgang Wagner af als directeur van Bayreuth nadat hij uiteindelijk besloten had dat 2 van zijn dochters hem mochten opvolgen. Hij was een tiranniek, bijzonder eigengereid man die door de Beierse minister van Cultuur een 'oude geit' werd genoemd. Daarnaast was hij echter ook een ijzersterk organisator die zijn leven gewijd heeft aan het intact houden van de nalatenschap van zijn grootvader. Het is dankzij hem dat de opening van de Bayreuther Festspiele nu nog steeds hét society-evenement van de zomer is in Duitsland. Voor velen die de oude Wolfgang ontmoetten, leek het alsof Richard Wagner zelve voor hen stond: met zijn naar achter gekamde grijze haren en zijn typische Wagnerneus vertoonde hij dan ook een erg treffende gelijkenis met zijn grootvader.

Geen opmerkingen: