zondag 4 april 2010

Eugene Terre'Blanche : de Afrikaner Führer en de nacht van de lange machetes

Je moe nie huil nie, je moe nie treur nie, want Eugene Terre'Blanche, die op 69-jarige leeftijd in zijn slaap werd vermoord, was eigenlijk helemaal niet zo'n gezellige kerel. De Zuid-Afrikaan Terre'Blanche werd in 1941 geboren in Ventersdorp, in de provincie Transvaal. Na zijn dienstplicht bij de Weermag ging hij werken bij de Suid-Afrikaanse Polisie. Hij was ook een tijdje de persoonlijke lijfwacht van de premier.

In 1973 richtte hij de extreem-rechtse Afrikaner Weerstandsbeweging op, een radicale groepering die vooral ijverde voor de secessie van de provincies Transvaal en Oranje-Vrijstaat. Dit zou moeten leiden tot een zogenaamde Volksstaat voor de Boeren, de blanke Afrikaners die afstamden van de Nederlandse kolonisten. Deze twee provincies waren reeds onafhankelijke republieken geweest in de 2de helft van de 19de eeuw maar hadden in de Tweede Boerenoorlog een nederlaag geleden tegen de Britten waarna ze geannexeerd waren. De AWB was uitgesproken racistisch en vond dat het Apartheidsregime van de Nasionale Party van president P.W. Botha in de jaren '80 te veel verslapte. Niet alleen in haar ideologie maar ook in haar uiterlijk vertoon deed de AWB denken aan het nazisme. De AWB-vlag leek wel héél erg op die van nazi-Duitsland en Terre'Blanche, die zich 'die Leier' liet noemen naar analogie met het Duitse 'Führer', was op oratorisch vlak duidelijk geïnspireerd door Adolf Hitler. De AWB hield zich onder andere bezig met het met pek en veren insmeren van progressieve Afrikaners en anti-Apartheidsactivisten. Ook kwamen er doorheen de jaren vele mensen om het leven tijdens gewapende protestacties en bomaanslagen van het AWB. Toen president Botha de beweging verbood om nog wapens te dragen, sneerde Terre'Blanche: "Een ongewapende blanke man is een dode blanke man." In 1993 bestormde de AWB het gebouw waar de onderhandelingen voor de eerste democratische verkiezingen doorgingen.

Na de verkiezing van Nelson Mandela in 1994 verloren Terre'Blanche en de zijnen aan belang. Hij kreeg van de Waarheids -en Verzoeningscommissie van Desmond Tutu amnestie voor zijn misdaden. In 2000 belandde hij dan toch voor 4 jaar achter de tralies na een reeks nieuwe geweldplegingen. De laatste jaren was het stil geworden rond Terre'Blanche. Onlangs was hij in een ruzie verzeild geraakt met twee zwarte landarbeiders die op zijn boerderij werkten omdat hij hen nog achterstallig loon moest betalen. Geen hoera vir die Boer, moeten de twee gedacht hebben toen ze Terre'Blanche 's nachts in zijn slaap verrasten en zijn hoofd met machetes gingen bewerken. Na zijn dood heeft president Zuma reeds opgeroepen tot kalmte omdat de spanningen tussen blank en zwart in Zuid-Afrika de laatste tijd zowiezo weer waren opgelopen nadat de leider van de ANC-jeugd en gedoodverfde opvolger van Zuma het liedje Shoot the Boer onlangs publiekelijk had zitten meescanderen.

In 2000 had Louis Theroux voor zijn spraakmakende BBC-reeks een documentaire gemaakt over racistische Boeren in Zuid-Afrika waarbij hij na veel lobbywerk uiteindelijk een interview met Eugène Terre'Blanche kon versieren. Dit interview werd een akelig schouwspel waarbij men soms vreest voor Theroux zijn welzijn:

Geen opmerkingen: