Tsutomu Yamaguchi : De man van de twee atoombommen

Het is iedereen al wel eens overkomen om op de verkeerde tijd op de verkeerde plaats terecht te komen. Maar niemand heeft ooit zoveel pech - en geluk - gehad als wijlen Tsutomu Yamaguchi. Yamaguchi heeft de dubieuze eer om een dubbele hibakusha te zijn, een overlevende van de atoombommen op Hiroshima én Nagasaki. Er waren in totaal een hondertal mensen die in de beide steden waren op de onfortuinlijke momenten dat de bommen de twee steden van de aardbodem veegden, maar Yamaguchi was de enige die door de Japanse regering als dusdanig werd herkend.
Yamaguchi werkte sinds de jaren '30 voor Mitsubishi als ingenieur. Hij zag met lede ogen aan hoe zijn land door de oorlog langzaam maar zeker de dieperik inging. Op een bepaald moment overwoog hij zelfs om zijn hele familie te vermoorden met slaappillen als Japan de oorlog zou verliezen.
Op die memorabele 6e augustus 1945 was Yamaguchi voor Mitsubishi op zakenreis in Hiroshima. Toen Little Boy het ruim van de Enola Gay verliet, was hij net aan het vertrekken. Hij bevond zich op 3km van het epicentrum van de atoombom, op weg naar de dokken. De ontploffing scheurde zijn trommelvliezen en maakte hem tijdelijk blind. De linkerhelft van zijn lichaam was zwaar verbrand. Hij bracht de nacht door in een schuilkelder en keerde de volgende dag terug naar zijn thuis in... Nagasaki. Daar, op de 9e, was hij zijn ervaringen van drie dagen ervoor aan het vertellen tegen zijn chef, toen Fat Man tot ontploffing kwam en Nagasaki van de kaart veegde. Yamaguchi zat weer op 3km van het epicentrum, maar kwam er deze keer ongeschonden uit. Zijn verbanden waren echter volledig naar de zak en hij lag een week plat van de koorts.
Na de oorlog werd hij officieel erkend als hibakusha, een overlevende van de atoombom. Yamaguchi werd echter alleen erkend voor die op Nagasaki, niet die op Hiroshima. Aanvankelijk was hij al tevreden dat hij de oorlog en de bom overleefd had en trok er zich niet veel van aan. Maar, hoe ouder hij werd, hoe meer hij er van overtuigd geraakte dat het zijn lot was om zich uit te spreken tegen atoomwapens. In 2006 kwam hij voor in de documentaire Twice Survived: The Doubly Atomic Bombed of Hiroshima and Nagasaki. In 2009 diende hij een aanvraag in voor een dubbele erkenning. Die kreeg hij in maart 2009. Tsutomu Yamaguchi was nu Nijuu Hibakusha, de enige erkende overlevende van beide atoombommen.
Het gehoor in zijn linkeroor kreeg Yamaguchi nooit meer terug. Zijn dochter herinnerde zich haar vader tot haar 12e als een man in verband. Hij leidde nog een gezond leven en pas op het einde van zijn dagen begon hij te lijden aan de gevolgen van de dubbele bestraling. Hij overleed uiteindelijk op 4 januari aan maagkanker in zijn thuisstad Nagasaki. Yamaguchi werd 93.

Hier nog een interview met de onfortuinlijke Tsutomu Yamaguchi: