Kastanjeboom : het panorama van Anne Franks zolderraampje

"Wij keken alle twee naar de blauwe hemel, de kale kastanjeboom aan wiens takken kleine druppeltjes schitterden, naar de meeuwen en de andere vogels die in hun scheervlucht wel van zilver leken. Dat alles ontroerde en pakte ons alle twee zo, dat we niet meer konden spreken."
(uit Anne Frank, Het Achterhuis, 1947, aantekening van 23 februari 1944)

De kastanjeboom in de tuin van de Keizersgracht 188 in Amsterdam is op meer dan 150-jarige leeftijd omgewaaid. De boom werd midden 19de eeuw geplant. Het was een witte paardekastanje oftewel aesculus hippocastanum. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leefde het joodse meisje Anne Frank ondergedoken in een pand op de Prinsengracht, het zogenaamde Achterhuis. Hele dagen was ze verplicht binnen te blijven op haar zolderkamertje waar ze haar dagboek bijhield dat later wereldberoemd zou worden. Het enige stukje van de natuur dat ze door haar zolderraampje kon zien was de top van een prachtige kastanjeboom. Alleen of samen met mede-onderduiker Peter, op wie ze stiekem verliefd was, kon ze uren door het raam turen naar de boom en de vogeltjes die er zich in nestelden. In haar dagboek vermeldde ze de boom dan ook ettelijke malen, de laatste keer op 18 april 1944:

"Onze kastanjeboom staat van onder tot boven in volle bloei, hij is vol met bladeren en veel mooier dan verleden jaar."
(uit Anne Frank, Het Achterhuis, 1947)

In 2006 bleek dat de boom voor 42% verrot was. De stad Amsterdam wou hem omkappen maar op die plannen kwam zo'n hevig protest en zelfs een verbod van een rechtbank dat het stadsbestuur besloot om de boom te stutten met een 8 meter hoge metalen beugel. Uiteindelijk heeft maandagmiddag een hevige storm die met windkracht 11 door Amsterdam raasde de beroemdste kastanjeboom ter wereld omgewaaid. Zijn takken staan ondertussen al voor stevige prijzen te koop op Ebay en marktplaats.nl. Echter zal de kastanjeboom voor eeuwig herinnerd worden dankzij het meest gelezen dagboek uit de wereldliteratuur en in de tuin aan de Keizersgracht bloeien reeds nieuwe kastanjeboompjes ontsproten aan de vruchten van de geknakte reus.

George Weiss : The Lion Sleeps Tonight

Can't Help Falling in Love, The Lion Sleeps Tonight, What A Wonderful World, het zijn maar enkele wereldberoemde liedjes die iedereen wel kent of eens meegezongen heeft (in welke toestand, daar zullen we maar over zwijgen). Maar de man die ze geschreven heeft, is minder bekend.
De auteur, de Amerikaanse songwriter George David Weiss, is bij hem thuis overleden. Als het trouwens aan zijn moeder gelegen had, had Weiss zich nooit met liedjesteksten beziggehouden. Neen, Mevrouw Weiss wou dat haar zoon een deftige opleiding koos. Advocaat bijvoorbeeld. Weiss jr. wou echter muzikant worden. De emoties liepen zo hoog op dat de familie naar een dokter stapte. Die hakte de knoop door met de eenvoudige vraag: "Mrs. Weiss, what would you rather have? A live bum of a musician or a dead lawyer?"
Gelukkig voor ons werd het a live bum of a musician. Zijn eerste bekende superhit was Can't Help Falling in Love, die hij voor Elvis Presley schreef. In 1961 beleefde het lied zijn première in de film Blue Hawaii.
In datzelfde jaar volgde The Lion Sleeps Tonight. Het was gebaseerd op een Zulu-lied dat voor het eerst in de jaren '30 opgenomen werd. Weiss herwerkte het met een nieuwe melodie en een nieuwe tekst. Alleen het refrein - "Wimoweh, wimoweh" - bleef behouden. In de jaren '50 werd het gecommercialiseerd door The Tokens.
What A Wonderful World werd al in 1967 geschreven voor Louis Armstrong, maar het lied moest wachten tot het in 1987 gebruikt werd in de film Good Morning, Vietnam, voor het zijn huidige populariteit bereikte.
Andere, minder bekende hits van Weiss zijn Lullaby of Birdland (1952), Surrender (1946), Confess (1948) en Wheel of Fortune (1952).
David Weiss werd 89.

En hier zijn beroemdste creaties:

Can't Help Falling in Love van Elivs Presley :



The Lion Sleeps Tonight van The Tokens:



en tenslotte What A Wonderful World van Louis Armstrong:

Michael Been : The Call

Het is dit jaar een dodelijke Pukkelpop geweest. De frontman van Ou est le Swimming Pool heeft immers zelfmoord gepleegd door van een communicatiemast te springen. Maar de dag ervoor verruilde Michael Been het tijdelijke voor het eeuwige.
De Amerikaan was vooral bekend door zijn optredens met The Call in de jaren '80. Zijn beroemdste hit was Let the day begin, dat in 2000 nog gebruikt werd als het officiële campagnelied van Al Gore. The Call vormde hij in de jaren '70. In 1982 volgde hun eerste self-titled album, een jaartje later gevolgd door Modern Romans, waarmee ze gingen touren met Peter Gabriel. In de jaren '90 ging hij solo en maakte de plaat On the verge of a nervous breakdown.
Hij speelde af en toe ook nog mee in films, met als hoogtepunt zijn vertolking van de apostel Johannes in The Last Temptation of Christ van Scorcese in 1988, naast een cast met klinkende namen als Harvey Keitel, William Defoe en zelfs David Bowie.
Zijn zoon, Robert Levon Been, is de frontman van de Black Rebel Motorcycle Club. Been senior regelde het geluid voor die groep. Maar in Pukkelpop ging het licht voor Been dan uit. Hij bezweek aan een hartaanval, 60 jaar oud.

Hier The Call met Let the day begin:





en de (ietwat magere) trailer van The Last Temptation of Christ:

Bill Millin : Piper Bill

In vroegere tijden liepen er tijdens veldslagen in Schotland en Ierland steevast pipers rond. Het doel van die doedelzakspelers was om het moraal van de manschappen op te vijzelen. Tegen de Tweede Wereldoorlog was die praktijk al duchtig verwaterd. Het Britse leger ontmoedigde officieel alle gebruik van pipers: alleen in de achterhoede mocht er nog geblazen worden.

Maar op D-Day, 6 juni 1944, besloot de Schot Simon Fraser, 15th Lord Lovat, dat officiële standpunt aan zijn laars te lappen. Lord Lovat was de 25e Chief van de Clan Fraser en hechtte zich nogal aan tradities. Bovendien vond hij dat hij zijn manschappen elk lichtpuntje moest gunnen, terwijl ze zich op de zwaarbewapende stranden van Normandië wierpen.

En zo kwam het dat in de vroege uurtjes van D-Day Bill Millin op het Normandische Sword Beach rondliep, gekleed in de traditionele kilt, al spelend op zijn bagpipes. Millin, beter bekend als Piper Bill (op de foto op de voorgrond), was de persoonlijke doedelzakspeler van Lord Lovat. Terwijl zijn kameraden rondom hem sneuvelden, liep Bill, gewapend met alleen een doedelzak, het strand op. Millin, toen nog een jonge snaak van 21, speelde "Hielan' Laddie".

Toen hij hiermee klaar was, vroeg Lord Lovat om een ander deuntje te spelen. "Well, wat tune would you like, Sir?" "How about The Road to the Isles?" "Would you want me to walk up and down, Sir?" "Yes, that would be nice - walk up and down."

Hij kwam ongeschonden uit de strijd tevoorschijn: alleen zijn pipes kregen wat schrapnell te verduren. Hij repareerde ze en escorteerde zijn kameraden helemaal naar Pegasus Bridge, terwijl hij "Blue Bonnets over the Border" speelde.


De actie werd later verfilmd in The Longest Day (1962). Millin werd toen gespeeld door Pipe Major Leslie de Laspee, de officiële piper van de Queen Mother in 1961.

Hier alvast de landing op Sword Beach in The Longest Day:

Dimitrios Ioannidis : De 'Onzichtbare Dictator'

"A real though cookie", zo omschreven ze Dimitrios Ioannidis ooit in Washington. De Griek was de macht achter de troon tijdens het Kolonelsbewind, de militaire junta die tussen 1967 en 1974 de plak zwaaide in Griekenland.

Ioannidis ging in 1940 bij het leger, vlak voor de Italiaanse inval in de Tweede Wereldoorlog. Hij ging bij het verzet en na de oorlog had hij een hele resem saaie bureaujobs bij het leger, af en toe afgewisseld met een tripje naar Cyprus en het bevel van het interneringskamp Makronisos, waar communisten vastgehouden werden. In die jaren raakte Ioannidis ervan overtuigd dat het de Grieken serieus aan pattriotisme en eerlijkheid ontbrak. Het was dan ook niet meer dan logisch dat hij in 1967 de "coup van de kolonels" ondersteunde, onder leiding van Georgios Papadopoulos. Die laatste beloonde Ioannidis voor zijn hulp met de coup door hem chef te maken van de Griekse Militaire Politie (ESA). De ESA werd al snel omgebouwd tot het Griekse equivalent van de Gestapo, gevreesd bij zowel de bevolking als het leger.

Papadopoulos had de krijgswet afgekondigd na de staatsgreep, wat de ESA en hun éminence grise Ioannidis eigenlijk carte blanche gaf om willekeurig mensen te arresteren en eens goed te martelen. In 1973 was er massaal studentenprotest tegen het kolonelsregime, dat door het leger de kop ingedrukt werd (zie foto). Opperkolonel Papadopoulos vond dat het tijd werd om de teugels wat minder strak te houden, wat niet naar de zin was van Ioannidis, die geen oren had naar al dat democratisch gezever. Nog geen maand na de opstand nam Ioannidis het spel zelf over en smeet hij Papadopouos buiten. Hij stelde ineens een paar marionetten aan die het land in zijn naam bestuurden.

Een groot succes werd dat niet echt. Op het thuisfront werd de junta nog wreder en onderdrukkender, terwijl de relaties met de buren - en dan vooral Cyprus en aartsvijand Turkije - almaar verslechterden. In 1974 liet Ioannidis het Griekse leger de regering in Cyprus omverwerpen. Dat zorgde dan weer voor een Turkse inval, op 20 juli, met de huidige verdeling van Cyprus tot gevolg. Vier dagen lang heerste er chaos in Griekenland, dat bijna op het punt stond om in een oorlog met Turkije verwikkeld te geraken. Zover kwam het gelukkig niet. De dictatuur stortte in. In 1975 werden alle spelers berecht. Ioannidis kreeg een levenslange gevangenisstraf opgelegd.

Tot vlak voor zijn dood werd hij vastgehouden in de Korydallos-gevangenis. Hij kreeg onlangs ademhalingsproblemen en werd overgebracht naar een ziekenhuis in Athene, waar hij overleed. De onzichtbare dictator werd 87.

Radomir Simunek : pionier van het Tsjechische veldrijden

De Tsjechische veldrijder en wereldkampioen Radomir Simunek is op 48-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van levercirrose. Geboren in een wielerzotte familie en van in zijn prille jeugd reeds een enorm talent, werd Simunek in 1980 wereldkampioen veldrijden bij de juniores. In '83 en '84 deed hij daar de wereldtitel bij de beloften bovenop. Omdat het grote geld met veldrijden niet in zijn land maar wel hier bij ons te verdienen was, pendelde hij heen en weer en verbleef vaak 's winters bij een gastgezin in Leuven zodat hij kon deelnemen aan de veldritten in België en Nederland. Hij won verschillende wedstrijden maar van het communistische regime in Tsjechoslowakije mocht hij geen pro worden wat zijn carrière remde en hem onder meer belette om deel te nemen aan het WK bij de elite. Na de val van de muur werd hij meteen beroepsrenner. In 1991 werd hij in het Nederlandse Gieten wereldkampioen voor thuisfavoriet Adrie van der Poel.

Dit hoogtepunt werd het volgende jaar gevolgd door een enorm dieptepunt in zijn leven. Op een koude Tsjechische novembernacht in 1992 ramde Simunek met zijn wagen frontaal in op een politievoertuig en doodde daarbij drie agenten. President Havel verleende echter gratie aan het nationale sportmonument. Slechts 5 maanden moest hij de cel in, alhoewel die cel een apart huisje even buiten de gevangenis was en hij tijdens deze periode ook gewoon verder mocht blijven trainen. Mentaal had de dodelijke crash een diepe indruk nagelaten. Simunek worstelde hierna jarenlang met een drankprobleem. Lichamelijk en sportief viel de schade echter mee. Na het uitzitten van zijn straf kon hij op hoog niveau terugkeren in competitie en ging nog tot op 40-jarige leeftijd door met crossen. Naast het WK '91 won hij een karrenvracht manches van de Superprestige en de Wereldbeker, drie keer de eindstand van de Superprestige (1991, 1992 & 1995) en vier keer het Tsjechisch Kampioenschap (1991, 1992, 1997 & 1998).

Het succes van Simunek ligt voor een groot stuk aan de basis van de enorme populariteit van het veldrijden in Tsjechië vandaag de dag. Jonge landgenootjes zagen zijn exploten in het verre België en geïnspireerd sprongen ze en masse op een fiets op zoek naar de dichtsbijgelegen modderstrook. De gevolgen bleven niet uit. In zijn zog overwinterde de voorbije jaren een hele reeks steengoeie Tsjechen in Vlaanderen om daar op het hoogste niveau van onze favoriete wintersport mee te draaien, denk maar aan Peter Dlask, Zdenek Stybar of zijn eigen zoon Radomir Simunek junior (die vorig jaar nog knap 8ste werd op het WK), en niet te vergeten nog een hele roedel talentvolle beloften en jongeren die de komende jaren zullen gaan meestrijden. De nalatenschap van Radomir Simunek zal daarom ook niet enkel bestaan uit zijn prachtige palmares maar zeker ook uit het belang van zijn pioniersrol die van Tsjechië ondertussen (na België) de tweede belangrijkste cyclocrossnatie ter wereld heeft gemaakt. Huidig wereldkampioen Zdenek Stybar drukte het als volgt uit: "...zijn dood laat een diepe indruk op me na. Hij is een Tsjechisch icoon en hij is de reden waarom ik ook crosser werd. Hij was zonder meer de inspiratiebron voor mij."

Vladimir Ladyzhensky : some like it hot

De Russische saunazitter Vladimir Ladyzhensky is overleden aan de hittedood. Ladyzhensky (links op foto) was een zeer ervaren saunazitter die vorig jaar nog brons behaalde op het WK Saunazitten dat elk jaar plaats vindt in het Finse stadje Heinola. Ook dit jaar haalde hij weer vlot de finale. De finalisten moeten plaats nemen in een sauna met een temperatuur van 110°C met de bedoeling om er zo lang mogelijk in te blijven zitten. Degene die als laatste naar buiten komt wordt wereldkampioen. In de finale bleven Ladyzhensky en de Finse vijfvoudige wereldkampioen Timo Kaukonen (2de van links op de foto) als laatste twee over. Toen liep het fout. Beide mannen zaten al zes minuten in de sauna toen ze compleet bezweken onder de hitte, het bewustzijn verloren en moesten naar buiten gedragen worden door de aanwezige hulpdiensten. Kaukonen hield er serieuze brandwonden aan over maar zijn toestand is intussen stabiel. Ladyzhensky overleed in de ambulance op weg naar het ziekenhuis. Wat rest is natuurlijk de onduidelijkheid over wie er nu eigenlijk gewonnen heeft. De Fin werd als eerste uit de sauna gedragen en daarna pas de Rus. Redelijkerwijs kunnen we er dus wel van uitgaan dat Vladimir Ladyzhensky de wereldkampioen saunazitten 2010 is. Hij heeft het in ieder geval verdiend.

Bobby Hebb : Sunny

De Amerikaanse zanger en songwriter Bobby Hebb is op 72-jarige leeftijd overleden aan longkanker. Hebb werd in 1938 geboren in Nashville, Tennessee als zoon van twee blinde muzikanten. Tijdens zijn legerdienst bij de US Navy speelde hij trompet in een jazzband en daarna werkte hij onder andere als backup-zanger voor Bo Diddley. De dag nadat president Kennedy op 22 november 1963 werd vermoord, gebeurde hetzelfde met Hebb's broer Harold die werd doodgestoken voor een bar in Nashville. Beide gebeurtenissen lieten diepe wondes na bij Bobby Hebb. Hij zocht toevlucht tot het schrijven van opbeurende liedjes. Dat leverde het optimistische deuntje Sunny op dat hij in 1966 op plaat uitbracht. Sunny werd een gigantische hit die recht naar de top van de hitparade vloog. Hebb mocht zelfs het voorprogramma spelen van The Beatles tijdens hun tournee door Amerika in 1966. Zijn grote hit werd door de menigte nog enthousiaster onthaald dan om het even welk Beatles-nummer. Bobby Hebb had na Sunny nog wel enkele bescheiden hitjes maar die zijn nu grotendeels vergeten waardoor hij de geschiedenis ongetwijfeld zal ingaan als een one-hit-wonder. Na 1970 bracht hij 35 jaar lang geen platen meer uit en werkte hij als songsmid voor andere artiesten, tot er in 2005 dan toch nog eens een album van hemzelf het levenslicht zag.
Sunny is één van de bekendste songs uit de popgeschiedenis, met honderden coverversies waarbij vooral die van Marvin Gaye en Boney-M (met discosausje uiteraard) beroemd zijn, maar daarnaast zijn er ook minder gekende versies van grote namen als Frank Sinatra, Cher, James Brown en Ella Fitzgerald. Het is echter de originele versie van Bobby Hebb die veruit het diepst in ons collectief geheugen gegrift staat. Deze kan u hieronder nog eens beluisteren: