maandag 14 september 2009

Ida De Ridder : "Als wij dood zijn is 't gedaan"

Neen, er is geen wenden aan:
als wij dood zijn is 't gedaan.


Aldus schreef Willem Elsschot in zijn bekende gedicht 'Spijt' uit 1934, en ook voor zijn jongste spruit is het intussen gedaan. Elsschots dochter en biografe Ida De Ridder is immers op 91-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van euthanasie. Ida De Ridder werd geboren in 1918 als jongste in een gezin van 6 kinderen. Haar vader was Alphons De Ridder, beter bekend onder zijn schrijversnaam Willem Elsschot.

De Ridder was één van de grootste autoriteiten wat betreft het leven en werk van haar vader. In 1994 publiceerde ze Willem Elsschot, mijn vader, waarschijnlijk dé definitieve biografie over de grote Vlaamse schrijver. Ze schreef in 2002 nog een tweede autobiografisch boekje over hem, genaamd Willem Elsschot en de Piano. Hierin doet ze het verhaal hoe Elsschot tijdens de Tweede Wereldoorlog de jood Rudi Lek en zijn kostbare Bechsteinpiano redde uit de klauwen van de nazi's. Een verhaal dat volgens haar best wat aandacht verdiende, al was het maar als tegengewicht voor die grote schandvlek op Elsschots nalatenschap, zijn lofdicht ter ere van de beruchte collaborateur August Borms bij diens executie in 1946. Op vraag van haar uitgever vereeuwigde Ida ook haar moeder in de biografie Fine. Levenslang met Elsschot.

Niet alleen was De Ridder een groot kenner van haar vaders werk, maar als een soort 'curator' zette ze zich ook in voor het behoud van zijn literaire archief in zijn integraliteit en voor de erkenning ervan als Vlaams cultureel erfgoed. In 2004 wilden enkele kleinkinderen van Elsschot delen van het archief (eerste drukken en brieven) her en der gaan verkopen. Via een kortgeding kon De Ridder dit voorkomen. Later legde de familie hun geschil bij en beslisten ze dat het archief als één onverdeelbaar geheel moest worden beschouwd. Deze maand kwam dan de beslissing dat de Stad Antwerpen en de Vlaamse Gemeenschap het archief samen zouden aankopen. Hierdoor kon Ida De Ridder met een gerust hart afscheid nemen van het leven. Haar beslissing om tot euthanasie over te gaan, omschreef ze zelf als een keuze voor 'een goede dood'.

Via deze link kan men een interview uit 2008 bekijken, waarin de kranige oude dame op de haar eigen gereserveerde manier herinneringen ophaalt aan haar beroemde vader. En hieronder een filmpje waarin ze zijn gedicht 'Tot den arme' voordraagt.

Geen opmerkingen: