vrijdag 3 juni 2011

Jack Kevorkian : Dying is not a crime

Dokter Dood, zo noemden ze Jacob "Jack" Kevorkian. De Amerikaanse patholoog van Armeense afkomst zorgde heel zijn leven voor controverse in de medische wereld.


Hij was in 1952 afgestudeerd aan de universiteit van Michigan. In 1956 publiceerde hij zijn eerste spraakmakende artikel, "The fundus oculi and the determination of death". Daarin schreef hij over zijn pogingen om de ogen van stervende patiënten te fotograferen. Het artikel bezorgde hem de bijnaam die hij zijn hele leven zou blijven dragen: Dokter Dood.


De toon van zijn latere werk was onmiddellijk gezet. Kevorkian leek een obsessie te hebben met stervende of dode mensen: in 1958 presenteerde hij een paper in Washington, waar hij zich uitsprak voor het uitvoeren van medische experimenten op terdoodveroordeelden (weliswaar mits toestemming van dat onfortuinlijk slachtoffer). Het zorgde voor zo'n schandaal dat de universiteit aan Kevorkian vroeg om zijn biezen te pakken. In 1961 publiceerde hij een artikel waarin hij het had over zijn experimenten met bloedtransfusies tussen kadavers en levende mensen. In de late jaren '70 stopte hij even met zijn pathologische carrière om een film te maken, die echter volledig flopte. Terug naar de pathologie dan maar, toen hij in de jaren '80 zijn visie op euthanasie en de ethiek erachter begon te verspreiden.


Hij zette zoekertjes in de krant voor "death counseling" en stelde een heuse zelfmoordkliniek voor, compleet met medische experimenten. Zijn eerste publiekelijk geassisteerde zelfmoord was in 1990 bij een vrouw van 54 met Alzheimer. Er waren toen nog geen wetten in Michigan voor dat soort dingen, dus een beschuldiging van moord verdween al snel in de vuilbak. Kevorkian werd een specialist in geassisteerde zelfmoord. Volgens zijn advocaat zou hij tussen 1990 en 1998 zo'n 130 mensen helpen om het tijdelijke voor het eeuwige te ruilen. Hij begon zelfmoordmachines te maken, een "Thanatron" (waarbij de drugs intraveneus werden ingebracht) en een "Mercitron" (een soort gasmasker met koolstofmonoxide).


Hij werd uiteindelijk voor het gerecht gedaagd op basis van een aanklacht van moord. Tien tot 25 jaar moest hij de bak in voor zijn assistentie. Kevorkian zat acht jaar met zijn vingers te draaien voor hij in 2007 weer vrij kwam. Kleine voorwaarde: hij mocht niemand meer helpen om de pijp uit te gaan.


Hij bleef voorstander van zijn visie. Volgens hem was sterven immers geen misdaad. In een interview in 2001 had hij nog gezegd dat het hem geen verschil uitmaakte of een patiënt nu terminaal was of niet: in theorie zijn we immers allemaal terminaal.


Naast zijn medische carrière (en zijn in-filmcarrière) schilderde en componeerde Dokter Dood. Zijn kunst was al even controversiëel, vooral toen hij met zijn eigen bloed begon te schilderen. Een krant omschreef zijn muziek dan weer als "weird, but good natured".


En ook de media interesseerde zich uiteraard in Dokter Dood: in 1999 schreef Kurt Vonnegut God Bless you, Dr. Kevorkian, een reeks korte, ingebeelde interviews met de dokter. De titel was een parodie op een werk van Vonnegut uit 1965, God Bless You, Mr. Rosewater. In 2010 werd zijn leven verfilmd in You Don't Know Jack, met Al Pacino als Kevorkian. Pacino won een Emmy en een Golden Globe voor zijn vertolking.


Kevorkian zelf overleed aan een trombose in het hospitaal waar hij geïnterneerd was voor leverkanker en longontsteking. Hij was 83.

Geen opmerkingen: